เครื่องมือจัดฟันโลหะ (Metal Braces) เป็นเครื่องมือจัดฟันที่ทุกคนรู้จักกันในชื่อ “เหล็กจัดฟัน” ถ้าเราพูดถึงการจัดฟันหลายคนอาจไม่รู้ว่า ที่จริงแล้วการจัดฟันมีมานานกว่า 100 ปี
ซึ่งวิธีการจัดฟันได้ถูกพัฒนาขึ้นตามยุคสมัย ซึ่งเครื่องมือจัดฟันที่ได้รับความนิยมชนิดที่เรียกได้ว่า “ยืนหนึ่ง” ที่บรรดาร้านหมอฟันภูเก็ตและคลินิกทันตกรรมภูเก็ตแนะนำก็คือเครื่องมืดจัดฟัน โลหะ หรือ เหล็กจัดฟันนั่นเอง
เครื่องมืดจัดฟันโลหะ
เป็นเครื่องมือทางทันตกรรมที่ทำมาจากเหล็ก ทำหน้าที่ยึดโยงฟันและจัดการให้ฟันเคลื่อนที่ไปยังตำแหน่งที่เหมาะสม แต่หลายคนอาจกังวลใจเรื่องความปลอดภัย เพราะการที่เอาโลหะอย่างเหล็กเข้ามาใส่ไว้ในปากของเรามันก็ฟังดูอันตรายอยู่ไม่ใช่น้อย ในยุค 2000 เครื่องมือจัดฟันโลหะได้รับการพัฒนาส่วนประกอบและวัสดุที่ใช้ให้มีความปลอดภัยสูง โดยเราจะจะแบ่งออกเป็น 3 ส่วนหลักๆ ได้แก่
- แบร็กเก็ต (Brackets) เป็นชิ้นส่วนโลหะขนาดเล็กที่ติดลงบนผิวฟันด้านนอกส่วนใหญ่มักจะผลิตจาก สแตนเลส สตีล (Stainless Steel) ซึ่งมีความปลอดภัยสูง ไม่เป็นสนิมโดยเจ้าแบร็กเก็ตจะมีร่องสำหรับยึดติดลดอยู่ตรงกลาง ส่วนด้านบนและด้านล่างจะเป็นปีกเล็กๆ ไว้สำหรับมัดยาง
- ลวด (Archwires) ส่วนใหญ่ผลิตจาก นิกเกิล (Nickel) และไทเทเนียม (Titanium) ทำหน้าที่ร้อยแบร็กเก็ตเข้าไว้ด้วยกัน โดยลวดจะเป็นตัวที่สร้างแรงเคลื่อนฟัน ดึงให้ฟันของเราเคลื่อนที่ไปยังจุดที่กำหนดไว้ตามแผนการรักษา ซึ่งคุณหมอที่ทำการจัดฟันจะต้องคอยนัดให้เราเข้าพบตามกำหนดเพื่อตรวจสอบและคอยขยับให้การจัดฟันเป็นไปตามแผนที่กำหนดไว้
- ตัวยึด (Ligatures) ส่วนประกอบสุดท้ายที่หลายคนเรียกว่า “ยาง” แต่ในความจริงแล้ววัดสุดที่ใช้เป็นตัวยึดนี้ มีทั้งแบบที่เป็น ยาง ลวด หรือ บานพับโลหะ ซึ่งจะทำหน้าที่ยึดลวดไว้กับแบร็กเก็ต โดยวัสดุทำตัวยึดที่ได้รับความนิยมมากที่สุดก็คือ “ยาง” เพราะนอกจากจะให้การยึดหรือรัดที่แน่นหนาแล้ว ยังมีราคาไม่แพง สามารถเปลี่ยนสีสันได้บ่อยครั้ง ทำให้ดูไม่น่าเบื่อ ซึ่งบางคนเปลี่ยนแทบจะรายเดือนเลยก็มี
นอกจากส่วนประกอบหลักทั้ง 3 อย่างนี้แล้ว บางคนก็อาจต้องใช้อุปกรณ์เสริม เช่น ยางดึงฟัน เชน หมุดจัดฟัน สปริง เพลท ไบท์เทอร์โบ ฯลฯ เพราะปัญหาในช่องปากของแต่ละคนมักมีรายละเอียดที่แตกต่างกันออกไป
ซึ่งเครื่องมืดจัดฟันโลหะเป็นเครื่องมือจัดฟันที่มีข้อจำกัดในการเคลื่อนฟันน้อยมาก ทำให้สามารถจัดการแก้ไขปัญหาฟันที่หลากหลายตั้งแต่การสบฟันที่ผิดปกติเล็กน้อยไปจนถึงความผิดปกติที่สลับซับซ้อน อีกทั้งยังทนทานมีราคาถูกเมื่อเทียบกับเครื่องมือจัดฟันแบบอื่น
แต่กลับให้ผลลัพธ์ในการรักษาฟันที่ยอดเยี่ยม เรียกได้ว่า ถูกและดี มีอยู่จริง จึงเป็นที่นิยมของวัยรุ่น
แต่ข้อเสียของเครื่องมือจัดฟันโลหะก็มีอยู่
เพราะด้วยความที่เป็นเครื่องมืดจัดฟันแบบติดแน่น ถอดเข้าออกไม่ได้ ทำให้เศษอาหารเข้าไปติดได้ง่ายจึงต้องคอยรักษาความสะอาดเป็นพิเศษ เพื่อป้องกันความเสี่ยงที่จะเกิดโรคภายในช่องปากอย่างหินปูนและฟันผุ
ส่วนข้อเสียอีกข้อที่น่าจะเป็นข้อเสียสำหรับบางคนเท่านั้น ก็คือ เครื่องมือจัดฟันโลหะโดดเด่นเกินไป ด้วยบางอาชีพต้องรักษาบุคลิกภาพให้ดูเรียบร้อยและน่าเชื่อถือ จำทำให้แม้จะหลีกเลี่ยงการใช้ตัวยึดที่เป็นยางสีสันสดใสไปแล้ว แต่เวลายิ้มหรือพูดคุยฝ่ายตรงข้ามก็จะยังคงมองเห็นตัวแบร็กเก็ตและลวดสีเงินอยู่ดี แต่ถ้าไม่ติดปัญหาเรื่องความโดดเด่น เครื่องมือจัดฟันโลหะก็จัดว่าเป็นเครื่องมือจัดฟันยอดฮิตที่ยังไม่มีเครื่องมือชนิดไหนมาแทนที่ได้